شیمی درمانی و ریزش مو
ریزش مو در اثر شیمی درمانی به چه دلیلی اتفاق می افتد؟
داروهایی که در شیمی درمانی مورد استفاده می شود، به حدی قدرتمند هستند که سلول های بدخیم و سرطانی را هدف قرار می دهند. این داروها به سلول های در حال رشد بدن نیز حمله می کنند. یکی از این سلول ها در ریشه موها قرار دارد. به همین دلیل ریزش مو در اثر شیمی درمانی ایجاد می شود.
این ریزش ها در کل بدن ایجاد می شوند. به همین ترتیب موهای بدن از جمله سر، ابرو، مژه، زیر بغل و سایر نقاط بدن دچار ریزش می شوند. برخی از داروهایی که در شیمی درمانی مورد استفاده قرار می گیرد در دوز های متفاوت ممکن است طاسی کامل را در سر ایجاد کنند. به همین دلیل در ابتدا در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک یا تیم مراقبت های ویژه صحبت کنید. این افراد می توانند شما را از عوارض و اثرات این داروها آگاه کنند.
بیشتر افرادی که دچار ریزش مو در اثر شیمی درمانی می شوند به طور موقت موهای خود را از دست می دهند و بعد از پایان درمان از سه تا شش ماه بعد مجدداً موهای آنها رشد خواهد کرد. گرچه ممکن است بافت و رنگ موهای رشد کرده با موهای قبلی آنها تفاوت داشته باشد.
افرادی که دچار ریزش مو در اثر شیمی درمانی هستند چه انتظاری دارند؟
افراد مبتلا به سرطان بعد از دو تا چهار هفته از شروع شیمی درمانی، ریزش در موهای خود را مشاهده خواهند کرد. این ریزش ها ممکن است به تدریج و به صورت توده های انبوه ایجاد شود. به گونه ای که هنگام شانه کردن و خوابیدن روی بالش شاهد ریزش بسیار زیادی از موهای خود خواهند بود.
در طول درمان و تا چند هفته بعد از آن ریزش در موها ادامه خواهد داشت. با توجه به درمان و دوز های مصرفی داروهای شیمی درمانی، ریزش در هر فرد می تواند متفاوت باشد. در این مدت زمان ممکن است، موها نازک شوند یا به کلی از بین بروند. به همین دلیل نمی توان به طور قطع ریزش مو در اثر شیمی درمانی را در هر فردی یکسان توصیف کرد.
کسانی که به سرطان مبتلا هستند از ریزش مو در اثر شیمی درمانی به عنوان عارضه جانبی نگران کننده یاد می کنند. زیرا زمانی که خود را در آینه نگاه می کنند با تغییرات ظاهری، به یاد بیماری خود می افتند و ممکن است روحیه آنها به شدت تحت تاثیر منفی قرار گیرد.
بعد از ریزش مو در اثر شیمی درمانی، موها چه زمانی رشد می کنند؟
همانطور که گفته شد شیمی درمانی حاوی داروهای شیمیایی موثری است که سبب ریزش مو در افراد می شود. این داروها برای درمان سرطان بسیار مناسب هستند. به همین دلیل به عنوان درمانی موثر مورد استفاده قرار می گیرند. متاسفانه ریزش مو در اثر شیمی درمانی عارضه ای است که نمی توان از آن اجتناب کرد با این حال نگرانی در مورد رشد مجدد موها بعد از این درمان وجود ندارد. زیرا تا چندین هفته بعد از شیمی درمانی، موها به طور کامل بهبود پیدا می کنند و رشد مجدداً خود را از سر می گیرند.
با این حال با رشد مجدد موها ممکن است بافت و رنگ آنها با قبل تفاوت داشته باشد. به همین دلیل مراقبت بیشتری لازم است. به عنوان نمونه ممکن است موها به رنگ خاکستری رشد کنند. جای هیچ گونه نگرانی نیست زیرا این امر با بازگشت عملکرد طبیعی سلول های سازنده رنگدانه در موها به رنگ اولیه بازخواهد گشت.
آیا می توان از ریزش مو در اثر شیمی درمانی جلوگیری کرد؟
در واقع درمانی وجود ندارد که ضمانت کند که از ریزش مو در اثر شیمی درمانی جلوگیری خواهد کرد ولی با به کارگیری بعضی راهکارها می توان تا حدودی این عارضه را کنترل کرد. در ادامه روش هایی را مورد بررسی قرار می دهیم که می تواند به افرادی که دچار این عارضه هستند کمک کند تا از اعتماد به نفس بالاتری برخوردار شوند.
برای مطالعه مطلب کامل بر روی ریزش مو کلیک کنید.
آیا شوره سر موجب ریزش مو می شود؟
نازک شدن مو
نازک شدن مو به کاهش قطر جزئی تا متوسط مو گفته می شود. بر خلاف ریزش مو، نازک شدن مو لزوماً باعث کچلی و طاسی سر نمی شود. اما با این وجود باعث کم پشت شدن آن ها می شود. نازک شدن مو به تدریج اتفاق می افتد. به همین دلیل شما باید دقت و زمان زیادی را برای مشخص کردن علل و کشف بهترین اقدامات درمانی اختصاص دهید.
علت نازک شدن مو
این بیماری ممکن است در اثر عادات فرد در سبک زندگی، ژنتیک یا هر دو ایجاد شود. همچنین برخی از شرایط پزشکی نیز می تواند منجر به نازک شدن موها شود.
طبق آکادمی پوست آمریکا (AAD)، از دست دادن ۵۰ تا ۱۰۰ مو در روز طبیعی است. بیشتر از این مقدار نرمال نبوده و نشان دهنده مشکل است.
عادات فرد در زندگی هر فرد نقش اساسی در ریزش مو و همچنین نازک شدن آن دارد. برخی از آنها را در ادامه اشاره می کنیم.
- سعی کنید که موهای خود را دستکاری نکنید.
- از استفاده زیاد اسپری مو و ژل بپرهیزید..
- سعی کنید که از کشیدن بیش از حد موها خودداری کنید زیرا این کار باعث شکستن فولیکول و نازک شدن تارهای مو می شود.
آهن، اسید فولیک و سایر مواد معدنی جزء موادی است که باعث رشد طبیعی موها می شوند. بنابراین هرگونه کمبود از این نظر، موجب نازک شدن مو می شود.
آیا شوره سر می تواند باعث ریزش مو شود؟
در بیشتر موارد شوره سر به طور مستقیم باعث ریزش مو نمی شود. با این حال خارش ناشی از آن می تواند موجب ایجاد خراش شود. با ایجاد خراش فولیکول های مو آسیب می بینند، در نتیجه باعث نازک شدن مو می شود. علاوه بر این شوره سر، ریزش مو را در افرادی که مستعد طاسی هستند، افزایش می دهد.
روش های جلوگیری از ریزش مو توسط شوره سر
رفع خارش ناشی از شوره سر باعث می شود که شما از فولیکول های موی خود در برابر آسیب حفاظت کنید و مانع ریزش و نازک شدن موی خود شوید. بنابراین برای جلوگیری از این مشکل در ابتدا باید دلایل شوره موی سر خود شناسایی کرده و راه حلی برای این مشکل برگزینید.
در واقع عوامل مختلفی می تواند باعث بروز شوره سر شود اگر بخواهیم به این عوامل بررسی کنیم، می توانیم به عادات شستشوی مو و شرایط پوست اشاره نماییم. اگر به دلایل شوره موی خود اطمینان ندارید می توانید با پزشک مربوطه مشورت کرده و راهنمایی بگیرید. او می تواند به پوست سر شما نگاهی بیندازد و در مورد کم یا زیاد بودن دفعات شستشوی موی شما قضاوت کند.
علل شوره
پوست خشک
این فاکتور موجب بروز پوسته های کوچکی می شود که معمولاً با التهاب یا قرمزی همراه نیستند.
درماتیت سبورئیک
این حالت باعث ایجاد برجستگی هایی که عمدتاً قرمز، پوسته پوسته و روغنی می شود. پوسته های حاصل از پوست می توانند به رنگ زرد یا سفید باشند و باعث ریزش مو شوند.
مالاسزیا
مالاسزیا (Malassezia) قارچی است که در پوست بیشتر افراد یافت می شود و بیماریزا نیست. با این حال گاهی اوقات می تواند پوست سر شما را تحریک کرده و باعث رشد سلول های اضافی پوست شود. زمانی که این سلول های پوستی می میرند موجب ایجاد شوره سر می شوند
برای مطالعه مطلب کامل بر روی ریزش مو کلیک کنید.
کاشت مو به روش DHI
DHI چگونه انجام می شود؟
در کاشت مو به روش DHI ، پیوندهای برداشت شده به طور جداگانه از ناحیه گردن با استفاده از روش FUE ، استخراج شده و داخل ایمپلنت قرار می گیرد. متخصص به کمک قلم های آماده شده ، در چند ثانیه هم کانال را باز می کند وهم ریشه مو را در کانال قرار می دهد.
- در عملیات کاشت مو به روش DHI ، فولیکول های مو در ناحیه اهدا کننده تحت بی حسی موضعی با کمک یک وسیله مخصوص شل می شوند و فولیکول های موی شل شده از ناحیه اهدا کننده جدا می شوند.
- از آنجا که پیوند برداشت شده حاوی یک تکه بافت و فولیکول مو است با یک فرآیند جداسازی کوچک به صورت تکی آماده کاشت می شود.
- از آنجایی که در عمل کاشت مو به روش DHI روند باز کردن کانال وجود ندارد ، ریشه های آماده شده مو یک به یک در وسایل پزشکی ویژه ای به نام قلم ایمپلنت قرار می گیرند و کاشت بدون انتظار انجام می شود.
- متخصص، فولیکول های مو را به کمک قلم مخصوص روی پوست سر قرار می دهد. ایمپلنت ها دارای نوک بسیار نازک و به دلیل ساختار خاص آن فولیکول مو می تواند داخل قرار گیرد. این قلم نوک باریک که توسط متخصص در زاویه ای مناسب به پوست سر فرو می رود، فولیکول موی داخل آن در پوست سر قرار داده می شود.
- از یک طرف برداشت مو صورت می گیرد و از طرف دیگر فولیکول های مو در قلم ها قرار می گیرند و مدت زمان انتظار فولیکول های مو به حداقل می رسد.
- با کمک قلم DHI ، پوست سر که با حداقل آسیب پیوند زده شده است ، وارد یک فرایند بهبود سریع می شود.
آماده سازی برای عملیات:
مرحله آماده سازی برای پیوند مو DHI همانند آماده سازی برای کاشت موی استاندارد است. پس از انجام مشاوره آنالیز مو و برنامه ریزی برای کاشت مو برای بیمار انجام می شود. سپس آزمایش خون انجام می شود تا مشخص شود آیا بیمار برای عمل مناسب است یا خیر. بیماری که از نظر سلامتی شرایط مطلوبی دارد پس از تراشیدن مو به اتاق عمل منتقل می شود.
بیهوشی:
در عمل کاشت مو به روش DHI از بی حسی موضعی استفاده می شود. بی حسی موضعی نوعی بیهوشی است که فقط در قسمتی که عملیات انجام می شود تاثیر می گذارد. بی حسی موضعی برای کاشت مو توسط متخصص بیهوشی انجام می شود. مدت زمان بی حسی موضعی تقریباً ۳-۴ دقیقه است. در این فرایند ، منطقه اهدا کننده موردنظر برای درمان با مایعات ضد عفونی کننده تمیز می شود و داروهای بی حسی از طریق یک سوزن تزریقی ریز به منطقه اعمال می شود.
برداشت گرافت ها:
مرحله دوم کاشت مو DHI برداشت پیوند ازقسمت اهدا کننده است. در این مرحله از روش FUE برای برداشت پیوند استفاده می شود. ابتدا ریشه های مو در پس سر بیمار با کمک دستگاه میکروموتور شل می شوند. میکروموتور بدون آسیب رساندن به فولیکول های مو اجازه می دهد تا فولیکول مو برداشته شود. فولیکول های شل شده مو یکی یکی با ابزاری به نام پنس برداشته می شوند.
آماده سازی گرافت ها:
آماده سازی گرافت در روش DHI با روش های استاندارد کاشت مو متفاوت است. در عملیات کاشت مو DHI ، پیوندها باید قبل ازکاشت به شکل دقیقی در ایمپلنت ها قرار داده شوند. فولیکول های مو که از ناحیه پشت سر برداشت شده داخل ظروف شیشه ای پتری قرار می گیرند، به آرامی از بافت جدا می شوند و به کمک پنس یک به یک داخل قلم ها قرار می گیرند. برای کاشت مو DHI ، ۲۰-۳۰ ، گاهی اوقات ۱۰۰ قلم ایمپلنت به طور متناوب استفاده می شود.
برای مطالعه مطلب کامل بر روی ریزش مو کلیک کنید.
عارضه ریزش مو در زنان و مردان
از این گشته، زمانی که به بررسی داروهای تجویزی ریزش مو می پردازیم ،با شماری از دارو ها مواجه می شویم. داروهایی از قبیل ماینوکسیدیل و فیناستراید از جمله داروهایی هستند که عموما از از سوی پزشک برای درمان ریزش موی فرد تجویز می شوند.
اما مانند درمان های دیگر، باید گفت بهترین راه کار در درمان ریزش مو نیز، پیشگیری از بروز این عارضه است. به این ترتیب استفاده از یک برنامه منظم برای بهداشت و مراقبت از موها می تواند سلامت مو ها را تا حد زیادی تضمین کند. شامپوهای مناسبی که حاوی مواد مغذی مورد نیاز موها هستند می تواند از میزان ریزش موها بکاهند.
پزشک در هنگام بررسی علل ریزش مو می تواند افراد را برای انجام آزمایشات متفاوتی راهنمایی کند. به عنوان مثال، آزمایش خون، آزمایش شمارش تعداد سلول های خونی (CBC)، تعیین سطح آهن خون، تعیین میزان ویتامین B بدن، آزمایش تیروئید و نمونه برداری از پوست کف سر، از جمله آزمایش هایی هستند که از سی پزشک برای شناسایی عوامل ریزش مو در نظر گرفته می شوند.
چه دلایل و عواملی مخربی به ریزش مو می انجامند؟
از آنجایی که دلایل ریزش مو بسیار متنوع است می توان گفت یافتن دلیل قطعی ریزش مو کار چندان ساده ای نیست. در این مقاله به بررسی، رایج ترین دلایل ریزش مو در افراد مختلف می پردازیم. این دلایل در افرادی که تجربه زخم روی پوست سر خود را نداشته اند مشاهده شده است. اصطلاح علمی این نوع طاسی آلوپسی (َAlopecia) است.
اما در بسیاری از موارد علت ریزش مو در فرد، فقدان مواد غذایی ویتامین ها یا مواد معدنی نیست. بلکه خصوصیات ژنتیکی فرد منجر به برخورداری از تار های ظریف مو شده باشد. از طرفی افزایش سن نیز می تواند به صورت طبیعی موجب کاهش موهای سر فرد شود. بسیاری از زنان و مردان با افزایش سن خود شاهد نازک شدن تار های موی سر خود هستند. پستی ها و بلندی های زندگی، بیماری ها، ضربه ها و هیجانات احساسی، دردهای طولانی، فقدان پروتئین در رژیم غذایی و همینطور تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، بلوغ و یائسگی، همه و همه می توانند تاثیراتی بر ریزش موهای فرد داشته باشند.
علاوه بر موارد ذکر شده، برخی از موقعیت های جسمانی، از قبیل بیماری تیروئید، کم خونی ناشی از فقر آهن، سیفلیس ثانویه نیز می توانند منجر به ریزش موهای فرد شوند. البته انجام آزمایشات تیروئید و سنجش میزان سلول های خون در مورد افرادی که دچار ریزش موی طبیعی شده اند، همواره تجویز می شود ، چرا که دلایلی که به سادگی درمان می شوند را باید سریعا تحت درمان قرار داد.
جهت درمان ریزش مو باید به چه پزشکانی مراجعه کنیم؟
پزشک خانواده، متخصص طب داخلی و پزشک زنان می توانند معاینه های اولیه را به بهترین شکل ممکن به عمل آوردند. اما متخصصان پوست و مو، پزشکانی هستند که در زمینه رفع مشکلات مو، پوست ناخن ها مهارت و تبهر بالایی دارند. این پزشکان می توانند تشخیص های کامل تری ارائه دهند. به علاوه روش های درمانی پیشنهادی این پزشکان به مراتب تخصصی تر است. چرا که این پزشکان ممکن است برای تشخیص علت ریزش موی فرد نیاز به نمونه برداری از پوست سر داشته باشند.
این نکته را به خاطر داشته باشید، اگرچه ریزش مو به عنوان یکی از عوارض جانبی مصرف بسیار از داروها معرفی می شوند ، بسیاری از داروها نیز منجر به ریزش موهای فرد نمی شوند. اما درمان هایی مانند شیمی درمانی و یا اشعه درمانی می تواند موجب ریزش شدیدی موهای فرد شود. برخی از دارو های که سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می دهند می تواند به شدت بر میزان ریزش مو های فرد بیفزایند. در ادامه استفاده از داروهایی که سیستم ایمنی فرد را تقویت می کند میزان رشد موهای فرد را به روند طبیعی باز می گرداند. به عبارت دیگر ریزش موی ناشی از درمان شیمی درمانی پس از ۶ تا ۱۲ ماه به طور کامل برطرف می شود.
پزشکان چگونه دلایل ریزش مو را دسته بندی می کنند؟
طبقه بندی های متفاوتی برای دسته بندی ریزش مو وجود دارد. اما پیش از ارائه نظر، فرد باید تحت معاینات دقیق قرار بگیرد. این معاینات و بررسی ها مشخص می کنند که آیا ریزش مو به دلیل مشکلات و بیماری های جسمانی روی داده است یا فولیکول های موی فرد از بین رفته اند.در صورتی که پوست سر فرد کاملا طبیعی باشد و فولیکول های خالی از مو رویت شد، این نوع فقدان مو را ریزش مو بدون برجای گذاشتن اثر رخم می نامند.
از سوی دیگر، آلوپسی سیکاتریسیل یا آلوپسی با اسکار تمامی فولیکول های مو را برای همیشه از میان میبرد. در صورت آسیب دیدن بدنه مو بر اثر استفاد از مواد شیمیایی یا وارد آمدن آسیب های فیزیکی نیز ممکن است ریزش مو در فرد مشاهده شود. این آسیب ها منجر به بروز شکست هایی در مو می شود که به تدریج ریزش مو های فرد را در پی خواهد داشت.
در برخی از موارد، نمونه برداری از پوست سر ضرورت پیدا می کند. پزشک در این موارد یک تار مو را از ریشه خارج می کند تا بدنه مو را به دقت مورد بررسی قرار دهد.به این ترتیب پزشک به دلایل بروز چنین شکست های موجود در مو پی برده و علت ریزش موی فرد را شناسایی می کند.
برای مطالعه مطلب کامل بر روی ریزش مو کلیک کنید.
شامپو
کلمه شامپو از ریشه زبان سانسکریت در هندی به معنای مالیدن، فشار دادن، ماساژ دادن می آید و در سال ۱۷۶۲ وارد زبان انگلیسی شده است. پوست کف سر و موها توسط ماده ای به نام سبوم که از ریشه های مو ترشح می شوند چرب و براق می شوند. این ماده چرب علاوه بر اینکه باعث درخشندگی و جلای موها میشود بعلت چربی خود جاذب گرد و غبار و کثیفی نیز می باشد. فلسفه وجودی شامپو برداشتن این کثیفی و چربی هاست طوریکه بیش از اندازه پوست سر و مو خشک نشوند.
یک شامپوی خوب باید بتواند تمام سطوح موهای موجود بر روی سر را که مساحتی حدود ۵۰ الی ۹۰ برابر کل پوست سر را دارند به خوبی تمیز نماید و چربی و کثیفی ها را برطرف نماید اما در حدی که میزان سبوم پوست سر در حد نرمال باقی بماند. این مساله وظیفه ماده ای به نام سورفاکتانت است که در کلیه شامپوها وجود دارد. این ماده از دو قطب تشکیل شده است یکی قطب آب دوست یا هیدروفیل و دیگری قطب چربی دوست یا لیپوفیل. این خاصیت باعث میشود که کثیفی های موجود در سر و موها به قطب چربی دوست متصل شوند و همراه با قطب آب دوست که به آب متصل شده شسته شده و از مو وسر کنده شوند.